Sinds 2018 is ISO 16890 de wereldwijde norm voor luchtfilters. De oude EN 779:2012-klassen (G/M/F) zijn vervangen door ISO-groepen op basis van deeltjesfracties: ISO Coarse, ePM10, ePM2.5 en ePM1. Deze indeling sluit beter aan op echt fijnstof.
Kort uitgelegd
- EN 779: testte rond 0,4 µm en sprak over arrestance (G) en rendement (M/F).
- ISO 16890: classificeert op fracties ePM10, ePM2.5, ePM1. Een filter hoort bij een groep vanaf ≥50% efficiëntie (afronding per 5%).
- Communicatie: noem de ISO-klasse eerst en zet de oude klasse er hoogstens indicatief bij, bijv. “ePM1 70% (≈ F7)”.
Wat betekenen ISO Coarse, ePM10, ePM2.5 en ePM1?
- ISO Coarse: vangt grover stof (vezels, zandstof). Vroeger vaak G3/G4 genoemd.
- ePM10: filtert deeltjes ≤10 µm (o.a. pollen, grover fijnstof).
- ePM2.5: filtert deeltjes ≤2,5 µm (fijnere fractie).
- ePM1: filtert deeltjes ≤1 µm (zeer fijnstof, aerosolen). Notatie voorbeeld: ePM1 60%.
Praktische vergelijking (indicatief)
Let op: er bestaat geen 1-op-1 conversie. Onderstaande mapping is een praktische richtlijn; check altijd de datasheet van het specifieke filter.
| EN 779:2012 | Typische ISO 16890-groep* | Korte duiding |
|---|---|---|
| G2 – G4 | ISO Coarse | Grofstof (vezels, zandstof) |
| M5 | ePM10 (ca. 50–65%) | Grovere fijnstof-fractie, pollen, stof |
| M6 | ePM2.5 (ca. 50–65%) | Fijnere fractie |
| F7 | ePM2.5 (±65%) of ePM1 (±50%) | Allergenen/fijnstof; productafhankelijk |
| F8 | ePM1 (±70–75%) | Hoge fijnstof-reductie |
| F9 | ePM1 (±80–85%) | Zeer hoge fijnstof-reductie |
*Indicatief – controleer altijd de productspecificatie van je filter.
Voorbeelden van aanduidingen
- ePM1 60%: filter klasse volgens ISO 16890; in EN-terminologie werd dit vaak bij F7 gevonden, maar de exacte relatie verschilt per product.
- ISO Coarse 80%: grofstoffilter met ca. 80% rendement tegen grovere deeltjes. Vroeger aangeduid als G3/G4 (EU4).
Keuzehulp per situatie
- Retourlucht / toestelbescherming: vaak ISO Coarse of ePM10.
- Toevoerlucht (comfort): vaak ePM2.5 of ePM1 (bijv. ePM1 60% of ePM1 70%).
- Allergie/stedelijk/drukke weg: hogere ePM1-efficiëntie (bijv. 70–80%).
- Combinatie: in veel systemen werkt een ISO Coarse voorfilter + een ePM1 fijnfilter effectief en zuinig.
Twijfel je? Start bij de categorie WTW-filters van je merk en kies daar de juiste set per unit.
G3 vs G4 (EU4) – hoe zit het?
In EN 779 werd vaak gesproken over G3 en G4/EU4. Onder ISO 16890 valt dit spectrum onder ISO Coarse. Het exacte percentage (bijv. Coarse 60–90%) verschilt per product; daarom is een 1-op-1 “G3 vs G4” vergelijking niet meer zinvol. Kijk naar de ISO-aanduiding en het vernoemde percentage.
HEPA (H13/H14) en ISO 16890
HEPA H13/H14 hoort bij een andere norm (EN 1822 / ISO 29463) voor zeer hoge filtratie. HEPA-filters geven veel drukverlies en zijn in huiselijke WTW-units meestal niet geschikt. Voor woningen kies je doorgaans ISO Coarse, ePM10, ePM2.5 of ePM1.
Onderhoud & vervangmoment
- Interval: gemiddeld elke 6 maanden (2× per jaar). Controleer na 3 maanden visueel.
- Signalen: minder lucht, meer geluid of geur = tijd om te wisselen.
- Niet wassen: water/schoonmaakmiddel tast vezels aan; tijdig vervangen werkt beter.
Deeltjesgrootte: herkenbare voorbeelden
- Zand ~ 100–1000 µm
- Menselijk haar ~ 50–100 µm
- Huismijt ~ 100–300 µm (uitwerpselen ~ 10–40 µm)
- Pollen ~ 10–100 µm
- Schimmelsporen ~ 10–30 µm
- Bacteriën ~ 0,5–5 µm
- Rook/aerosolen ~ 0,1–1 µm
Infographic: EN 779 → ISO 16890 (indicatief)
Gebruik de infographic hieronder om snel te zien hoe de oude en nieuwe klasseringen zich tot elkaar verhouden.
Veelgestelde vragen
Wat is het grootste verschil tussen EN 779 en ISO 16890?
EN 779 werkte met één meetpunt en arrestance. ISO 16890 werkt met drie fracties (ePM10/ePM2.5/ePM1) en is daardoor praktischer en beter te koppelen aan gezondheid.
Bestaat er een 1-op-1 omrekening van G/M/F naar ePM?
Nee. Conversies zijn richtlijnen. Een “F7” kan bij het ene product ePM2.5 65% zijn en bij het andere ePM1 50%. Altijd de datasheet raadplegen.
Wat betekent “ePM1 60%” als filterklasse?
Het filter haalt gemiddeld 60% reductie op de fractie ≤1 µm. Hogere percentages betekenen meestal meer drukverlies; kies wat bij jouw situatie en toestel past.
Wanneer kies ik ISO Coarse of ePM10?
Voor retourlucht en basisbescherming van het toestel volstaat vaak ISO Coarse of ePM10. Voor toevoerlucht en comfort is een ePM2.5 of ePM1 beter.
Kan ik HEPA H13/H14 gebruiken in mijn WTW?
Meestal niet. HEPA geeft veel tegendruk en is ontworpen voor andere toepassingen. Kies een passende ISO 16890-klasse.
Terminologie & snelle voorbeelden
- ePM1 70%: ISO 16890-klasse met hoge reductie van zeer fijn stof (≤1 µm). Meestal meer drukverlies dan ePM1 60%.
- Luchtfilter of fijnstof filter: algemene termen voor filters die fijnstof en pollen uit de toevoerlucht halen.
- ISO Coarse: grofstoffilter; vaak gebruikt als voorfilter om het toestel te beschermen.
- ePM10 en ePM1: fracties voor respectievelijk grover fijnstof en zeer fijn stof.
- EN 779 (soms als “en779” geschreven): oude norm met G/M/F-klassen. Gebruik deze aanduiding alleen nog als richtlijn naast ISO 16890.